Jakie właściwości kosmetyczne ma witamina B3? Witamina B3 (niacyna, witamina PP) w kosmetykach

W drogeriach nie brakuje kosmetyków, które zawierają witaminę B3, ale w prawie żadnym z nich witamina B3 nie jest głównym składnikiem. Biorąc pod uwagę jej liczne właściwości kosmetyczne, to bardzo dziwne. Jakie właściwości kosmetyczne ma witamina B3 (niacyna, witamina PP)? Jak działa na trądzik, przebarwienia i zmarszczki? Gdzie się znajduje witamina B3? [Źródła]

Witamina B3 ‒ historia

Witamina B3 została odkryta w 1867 roku, ale lepiej poznano ją dopiero w latach 30. XX wieku. W tym okresie w Stanach Zjednoczonych wybuchła epidemia pelagry ‒ choroby skórnej, na którą zachorowały 3 miliony osób, z czego 100 tysięcy zmarło. W początkowej fazie pelagra objawia się pojawieniem się na skórze łuszczących placków, zaczerwienień i pęcherzy. Zmianom skórnym towarzyszą bóle głowy, depresja, bezsenność i biegunka. Przyczyną choroby jest zbyt uboga dieta, w której brakuje między innymi witaminy B3. Właśnie stąd wzięła się alternatywna nazwa tej witaminy ‒ witamina PP (od pellagra preventive factor ‘czynnik zapobiegający pelagrze’).

Witamina B3 jest więc znana od przeszło stu lat, ale dopiero niedawno zaczęto badać jej zewnętrzne działanie na skórę. Prawdopodobnie z tego powodu nie była popularna wśród kosmetologów.

Witamina B3 ‒ właściwości kosmetyczne

• Witamina B3 ‒ trądzik i przebarwienia
  Badania nad zewnętrznym działaniem witaminy B3 na skórę rozpoczęły się w 1975 roku, ale najintensywniejsze prace nad jej wykorzystaniem w kosmetykach miały miejsce dopiero w latach 90. XX wieku. Odkryto wtedy, że znaczna część naniesionej na skórę witaminy B3 może przeniknąć głębiej i zwalczać różne problemy skórne, takie jak trądzik, wypryski, przebarwienia, szorstkość i stany zapalne. Wykazano, że jej skuteczność można poprawić dzięki zastosowaniu specjalnych związków ‒ tak zwanych promotorów przenikania. Dodatkowym atutem witaminy B3 jest fakt, że w porównaniu z innymi składnikami chemicznymi o podobnych właściwościach, na przykład z retinolem, niacyna jest bardziej stabilna oraz odporna na światło, ogrzewanie i utlenianie, co ułatwia jej wykorzystanie w przemyśle.
• Witamina B3 ‒ zmarszczki
  Witamina B3 osłabia proces utraty wody przez skórę, reguluje regenerację naskórka i stymuluje produkcję kolagenu w fibroblastach (komórkach skóry). Ponadto jest silnym przeciwutleniaczem, hamuje powstawanie wolnych rodników, chroni skórę przed szkodliwymi skutkami promieniowania UV, a także niweluje przebarwienia i zapobiega powstawaniu nowych. Dzięki niej skóra staje się gładsza i zdrowsza, a tym samym wygląda młodziej.
  Aby krem z witaminą B3 był skuteczny, jej stężenie powinno wynosić co najmniej 2 procent. Chociaż koncerny kosmetyczne mają obowiązek podawać poszczególne składniki kosmetyku w określonej kolejności (od tego, którego zawartość jest najwyższa), ale nie muszą precyzować ich udziału procentowego. Jak sobie z tym poradzić? Po prostu nie należy wybierać kosmetyków, w składzie których witamina B3 znajduje się na końcu listy.

Witamina B3 ‒ inne właściwości

Witamina B3 uczestniczy w przemianach metabolicznych węglowodanów, kwasów tłuszczowych i aminokwasów. Bierze udział w tworzeniu czerwonych ciałek krwi, rozszerza naczynia krwionośne, obniża poziom złego cholesterolu oraz neutralizuje toksyczne działanie związków chemicznych i leków. Witamina B3 jest nazywana witaminą uszczęśliwiającą nerwy, dlatego wykorzystuje się ją w leczeniu zaburzeń psychicznych, takich jak schizofrenia.

Niedobór witaminy B3 powoduje osłabienie, bezsenność, migrenę i kłopoty z pamięcią, a niekiedy biegunkę, agresję i depresję. Jej deficyt widać na skórze, która staje się zaczerwieniona i szorstka. Te zmiany, a także stany zapalne i owrzodzenie ust, pojawiają się głównie w miejscach wystawionych na działanie słońca.

Z kolei nadmiar witaminy B3 powoduje rozszerzanie naczyń krwionośnych, mrowienie, swędzenie głowy, szum w uszach i niestrawność. Jej naddatek może prowadzić do utraty łaknienia, uszkadzać wątrobę oraz wywołać żółtaczkę, arytmię serca i psychozy. Na szczęście, witaminę B3 trudno przedawkować, bo niacyna jest rozpuszczalna w wodzie i wydalana z moczem.

Gdzie się znajduje witamina B3? Źródła

Witamina B3 znajduje się w produktach zawierających duże ilości białka, to znaczy w chudym mięsie, wątróbce, sercach, drobiu, rybach, fasoli i w grochu. Niacyna występuje też w drożdżach piwnych, suszonych brzoskwiniach, pełnym ziarnie, migdałach i grzybach. Jest kompatybilna z innymi witaminami z grupy B (B1, B2 i B6) i od nich zależna, dlatego należy zażywać ją razem z nimi. Chrom podnosi jej skuteczność, a nadmiar cukrów ‒ wręcz przeciwnie. Witamina B3 jest odporna na działanie wysokiej temperatury, kwasów i ługów oraz naświetlanie promieniami ultrafioletowymi. Ugotowana staje się wywarem, który warto wykorzystać.